Ποια είναι η άποψη που έχουν οι ίδιες οι Οργανώσεις Παραγωγών για τη σύσταση και τη λειτουργία τους; Ποια είναι τα οφέλη που οι ίδιες οι Οργανώσεις Παραγωγών έχουν αποκομίσει; Ποιοι είναι οι στόχοι που έχουν θέσει και τι δραστηριότητες αναπτύσσουν;
Αυτά είναι μόνο ορισμένα από τα ερωτήματα των οποίων οι απαντήσεις αποτυπώνονται στην πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Οργανώσεις Παραγωγών και τις δραστηριότητές τους στους τομείς του ελαιολάδου, του βόειου κρέατος και των αροτραίων καλλιεργειών. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί για τις Οργανώσεις Παραγωγών μέχρι σήμερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε αυτή συμμετείχαν καταθέτοντας τις απόψεις τους 226 Οργανώσεις Παραγωγών (ΟΠ) και Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών (ΕΟΠ) από 20 Κράτη Μέλη (ΚΜ) της ΕΕ.
Συνολικά στην ΕΕ στους τρεις τομείς (ελαιολάδου, βόειου κρέατος και αροτραίων καλλιεργειών) δραστηριοποιούνται περίπου 3.900 ΟΠ & ΕΟΠ εκ των οποίων οι 619 είναι αναγνωρισμένες. Στο δείγμα της έρευνας συμμετείχαν 226 ΟΠ & ΕΟΠ (περίπου το 6% των ΟΠ & ΕΟΠ) εκ των οποίων αναγνωρισμένες είναι οι 81.
Για να αποφευχθούν παρερμηνείες ο όρος Οργάνωση Παραγωγών (αναγνωρισμένη ή μη) αποδίδεται σε οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο έχει τη μορφή συλλογικού -πολυμετοχικού σχήματος στο οποίο συμμετέχουν παραγωγοί
Οι δύο σημαντικότεροι λόγοι για τους οποίους οι παραγωγοί αποφασίζουν να συστήσουν μια Οργάνωση Παραγωγών είναι η βελτίωση της πρόσβασης τους στην αγορά λόγω μεγαλύτερου όγκου παραγωγής και η αύξηση της διαπραγματευτικής τους δύναμης έναντι των επόμενων κρίκων της αλυσίδας εφοδιασμού. Άλλοι λόγοι που αναφέρονται είναι η μείωση του κόστους παραγωγής και η αύξηση της διαπραγματευτικής τους δύναμης έναντι των προμηθευτών.
Τα οφέλη που προσδοκούν τα μέλη των ΟΠ είναι
- Σταθεροποίηση των τιμών.
- Μείωση του κόστους παραγωγής και οι οικονομίες κλίμακας.
- Σταθεροποίηση του εισοδήματος τους και η ασφάλεια των πληρωμών τους.
Ποια όμως είναι τα εμπόδια και οι προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν για να προχωρήσουν οι παραγωγοί στη σύσταση ΟΠ;
Περίπου το 40% των ΟΠ αναφέρουν ως κυριότερα εμπόδια την
- έλλειψη υποστήριξης από τις αρμόδιες κρατικές/περιφερειακές υπηρεσίες
- απουσία υποστήριξης από οργανισμούς & δομές του κάθε τομέα
- έλλειψη καλών παραδειγμάτων από επιτυχημένα συλλογικά σχήματα σε κάθε τομέα
Επίσης το 25% περίπου των ΟΠ αναφέρουν ότι άλλες δυσκολίες που πρέπει να ξεπεραστούν είναι
- Τα διαφορετικά ενδιαφέροντα (και προσδοκίες) που έχουν μεταξύ τους οι παραγωγοί και
- Η έλλειψη αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγωγών
- Η μερική απώλεια της αυτονομίας που έχουν οι παραγωγοί σχετικά με την πώληση των προϊόντων τους και τον προγραμματισμό της παραγωγής τους
Όσον αφορά στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Οργανώσεις Παραγωγών κατά τη λειτουργία τους αυτές περιλαμβάνουν:
- Τη μικρή διαπραγματευτική δύναμη που έχουν έναντι αγοραστών και προμηθευτών
- Την περιορισμένη πρόσβαση στη χρηματοδότηση
- Την ανομοιογενή παραγωγή των μελών (σε όρους ποιοτικών προδιαγραφών)
- Τα διαφοροποιημένα ενδιαφέροντα των μελών
- Τον διαφορετικό βαθμό δέσμευσης των μελών στην επίτευξη των στόχων της ΟΠ
- Την έλλειψη ενδιαφέροντος για συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων
Πηγή: omadesparagogon.gr